Zrozumienie fizyki rzucania nożem jest kluczem do rozwoju swoich umiejętności. Wiedza ta daje nam możliwość szybkiej oceny dlaczego nie trafiamy i co zrobić aby trafiać lepiej lub rzucać inną techniką.
W tym artykule pominę wzory fizyczne, oraz szczegółowe wykresy – zainteresowanych zapraszam na anglojęzyczny blog Christiana Thiela – Knifethrowing.info
Cofnijmy się do poprzedniego artykułu – Fizyka rzucania nożem… rozróżniliśmy tam trzy rodzaje rzucanych przedmiotów. W istocie jest jeszcze czwarty – przedmioty wykorzystujący efekt profilu lotniczego – będą to dyski i boomerangi. Ale skupmy się na podstawowych typach.
W czasie wykonywania rzutu, ze względu na naszą budowę anatomiczną, dłoń w której trzymamy piłkę, nóż bądź oszczep wykonuje ruch po okręgu. Jedynie przez ułamek sekundy ruch ten jest skierowany dokładnie w kierunku celu. Ale o to martwić się nie musimy – nasz mózg zadba abyśmy wypuścili nóż w odpowiednim momencie.
Spójrzmy teraz na nóż który trzymamy w dłoni – trzymamy go za rękojeść, ostrze i większa część noża, w tym jego środek ciężkości, wystaje na zewnątrz naszej dłoni. Ten fakt jest kluczowy dla zrozumienia dlaczego i jak obraca się nóż. Spójrzmy w tym momencie na rzut kamieniem. Masa kamienia jest w całości skupiona w dłoni, nic nie wystaje, jego obrót w locie jest nieistotny dla oczekiwanego efektu – kamienie się nie wbijają w tarczę 🙂 Z kolei oszczepy wystają z dłoni do przodu i do tyłu. W momencie wypuszczenia z dłoni oszczep jest skierowany w kierunku celu i się nie obraca (o ile umiemy rzucać i oszczep jest prawidłowo zbudowany)
Dlaczego więc nóż zachowuje się inaczej?Otóż odpowiadają za to dwa, połączone ze sobą terminy. Pierwszym jest prędkość kątowa, drugim – prawo zachowania pędu.
Ponieważ nóż trzymany w dłoni porusza się po okręgu, prędkość kątowa każdego fragmentu noża jest taka sama. Jednakże wynikająca ze sposobu chwytu prędkość liniowa jest inna (im dalej od centrum obrotu-barku, tym prędkość ta jest większa). Różna prędkość skutkuje różnicą w pędzie (masa * prędkość) każdego fragmentu noża. A pęd chce zostać zachowany. Dlatego w czasie gdy cały nóż wykonuje ruch do przodu, różnica prędkości pomiędzy rękojeścią a czubkiem powoduje powstanie ruchu obrotowego.
Co istotne, prędkość obrotu nie zależy od siły rzutu, a więc prędkości lotu noża, jedynie od różnicy prędkości poszczególnych fragmentów noża.
A różnica ta wynika wprost z długości ramienia po której porusza się nóż czasie gdy go trzymamy. Dłuższe ramie – wolniejszy obrót. Krótsze – obrót szybszy. Dlatego też osoby niższe i dzieci rzucają z tą samą ilością obrotów z mniejszej odległości – to nie jest kwestia siły.
Skoro więc się kręci… to co zrobić aby nóż się wbijał?
